Podczas spoczynku serce w ludzkim organizmie przetłacza między 4 a 6 litrami krwi na minutę. Rozległa sieć naczyń krwionośnych zapewnia odpowiednie zaopatrzenie każdej części ciała w tlen oraz niezbędne składniki odżywcze, dotykając nawet najdrobniejszych komórek. Równocześnie odpowiada za usunięcie produktów przemian materii i innych odpadów.
System naczyń krwionośnych
W miarę oddalania się od serca naczynia krwionośne stają się coraz bardziej rozgałęzione i cieńsze. Duże naczynia gwarantują ciągłość przepływu krwi, natomiast mniejsze, znane jako mikronaczynia (w tym arteriolki, kapilary i wenule), zajmują się dostarczaniem substancji odżywczych do komórek oraz odprowadzaniem produktów przemiany materii. Kapilary, tworzące sieć kapilarną, są miejscem, gdzie następuje wymiana między krwią a tkankami. W miarę jak krew przemieszcza się przez obszar kapilarny, ciśnienie i prędkość jej przepływu zmniejszają się, umożliwiając wymianę gazów i innych substancji przez ich cienkie ściany. Następnie, krew zbiera się w wenulach, gdzie ciśnienie i prędkość przepływu znów wzrastają, prowadząc krew z powrotem do serca.
Sieć naczyń krwionośnych
Krew tlenową opuszcza serce przez aortę i rozprowadzana jest przez tętnice, które rozgałęziają się na mniejsze arteriolki i dalej na kapilary. Te ostatnie przechodzą w wenule, a następnie w coraz większe żyły, przez które krew wraca do serca. W systemie mikronaczyniowym, stanowiącym około 74% całego układu krążenia, odbywa się wymiana substancji między krwią a tkankami, co jest kluczowe dla mikrokrążenia.
Regulacja przepływu krwi
Przepływ krwi w organizmie regulowany jest przez różne czynniki, takie jak ciśnienie krwi, średnica naczyń, opór naczyń i lepkość krwi. Organizm wykorzystuje różne mechanizmy do dostosowania przepływu krwi do bieżących potrzeb różnych organów, zwiększając np. ukrwienie mięśni podczas wysiłku fizycznego. Arteriolki mają kluczową rolę w regulacji przepływu krwi, zmieniając swoją średnicę przez skurcz i rozkurcz mięśni naczyniowych.
Niesprawne mikrokrążenie w jakiejkolwiek części ciała może zakłócić wymianę między krwią a tkankami, prowadząc do niedostatecznego zaopatrzenia komórek w tlen i składniki odżywcze oraz niewłaściwego usuwania odpadów. Dlatego prawidłowe funkcjonowanie mikrokrążenia jest fundamentalne dla zdrowia i sprawności poszczególnych organów.
